--- Bài mới hơn ---
Bài 4: Mảng Trong Pascal
Pascal: Các Kiểu Dữ Liệu Cơ Bản
Một Số Lưu Ý Về Chương Trình Con
Bài 3 (Tiếp Theo): Biến Toàn Cục, Biến Cục Bộ Và Phạm Vi Của Biến
Pascal Cơ Bản – Chủ Đề Ii: Một Số Kiểu Dữ Liệu Chuẩn
I. KHAI BÁO MẢNG
Cú pháp:
hoặc khai báo trực tiếp:
Ví dụ:
TYPE Mangnguyen = Array of Integer;
MangKytu = Array of Integer;
C: Array.
– Để truy cập đến phần tử (i,j) trong mảng hai chiều M, ta sử dụng cú pháp: M.
Uses Crt;
Type Mang = ARRAY=’); Readln(A;
For i:=2 To N Do
If Max<A;
{In kết quả ra màn hình}
Writeln(‘Phan tu lon nhat cua mang: ’, Max);
Readln;
End.
Bài tập 5.2: Viết chương trình tính tổng bình phương của các số âm trong một mảng gồm N phần tử.
Ý tưởng:
Duyệt qua tất cả các phần tử A<0 thì cộng dồn (A Of Integer;
Var A:Mang;
N,i,S:Integer;
Begin
{Nhập mảng}
Write(‘Nhap N=’); Readln(N);
For i:=1 To N Do
Begin
Write(‘A);
End;
{Tính tổng}
S:=0;
For i:=1 To N Do
If A*A Of Integer;
Var A:Mang;
N,i,j,Tam:Integer;
Begin
{Nhập mảng}
Write(‘Nhap N=’); Readln(N);
For i:=1 To N Do
Begin
Write(‘A);
End;
{Sắp xếp}
For i:=1 To N-1 Do
For j:=i+1 To N Do
If A Then
Begin
Tam:=A:=A:=Tam;
End;
{In kết quả ra màn hình}
Writeln(‘Ket qua sau khi sap xep:’);
For i:=1 To N Do Write(A thì vị trí cần tìm là i, ngược lại thì kết quả tìm là 0 (không tìm thấy).
Uses Crt;
Type Mang = ARRAY) do I:=I+1;
If I <= N Then Timkiem:=I Else Timkiem:=0;
End;
Begin
{Nhập mảng}
Write(‘Nhap N=’); Readln(N);
For i:=1 To N Do
Begin
Write(‘A);
End;
Write(‘Nhap X=’); Readln(x);
{Kết quả tìm kiếm}
If TimKiem(X,N,A)<>0 Then
Writeln(‘Vi tri cua X trong mang la:’, TimKiem(X,N,A))
Else Writeln(‘X khong co trong mang.’);
Readln;
End.
Bài tập 5.5: Giả sử mảng A đã được sắp xếp theo thứ tự tăng dần. Viết hàm để kiểm tra xem phần tử X có trong mảng A hay không?
Ý tưởng:
Sau đây là hàm cài đặt cho thuật toán này:
Function TimKiemNhiPhan(X, N: Integer; A: Mang):Integer;
Var dau,cuoi,giua:Integer;
Found:Boolean;
Begin
dau:=1; {điểm mút trái của khoảng tìm kiếm}
cuoi:=N; {điểm mút phải của khoảng tìm kiếm}
Found:=False; {chưa tìm thấy}
While (dau <=cuoi) and (Not Found) Do
Begin
giua:=(dau + cuoi) Div 2;
If X = A Then dau:=giua+1
Else cuoi:=giua-1;
End;
If Found Then TimKiemNhiPhan:= giua Else TimKiemNhiPhan:=0;
End;
Bài tập 5.6: Viết chương trình tìm ma trận chuyển vị của ma trận A.
Ý tưởng:
Dùng mảng 2 chiều để lưu trữ ma trận. Gọi B là ma trận chuyển vị của ma trận A, ta có: Bij = Aji.
Uses Crt;
Type Mang = ARRAY=’); Readln(A:=A:5);
Writeln;
End;
Readln;
End.
Bài tập 5.7: Cho một mảng 2 chiều A cấp mxn gồm các số nguyên và một số nguyên x. Viết chương trình thực hiện các công việc sau:
a/ Đếm số lần xuất hiện của x trong A và vị trí của chúng.
b/ Tính tổng các phần tử lớn nhất của mỗi dòng.
Uses Crt;
Type Mang = ARRAY=’); Readln(A Then
Begin
Write(i,j,’ ; ‘);
dem:=dem+1;
End;
Writeln(‘So lan xuat hien cua x trong mang A la: ‘,dem);
{Tính tổng các phần tử lớn nhất của mỗi dòng}
S:=0;
For i:=1 To m Do {duyệt qua từng dòng}
Begin
{Tìm phần tử lớn nhất của dòng thứ i}
Max:=A Then max:=A với y=f(x) đồng biến và đơn trị trên đoạn . Nếu f(m)*f(a)<0 thì giới hạn đoạn tìm nghiệm thành . Quá trình này lặp lại cho đến khi f(m)<e, lức này ta có 1 nghiệm gần đúng là m.
Giả sử f(x) là một đa thức: f(x) = a0 + a1x + a2x2 + … + anxn. Lúc này, ta có thể dùng mảng một chiều để lưu trữ các hệ số ai của đa thức.
Uses Crt;
Type HESO=Array='); Readln(a');
Write('a= '); Readln(Min);
Write('b= '); Readln(Max);
Write('Nhap sai so cua phuong trinh: '); Readln(epsilon);
End;
{Tính giá trị của đa thức}
Function f(x:Real):Real;
Var S,tam:Real;
i:Byte;
Begin
S:=a*tam;
End;
f:=S;
End;
Procedure TimNghiem(Min,Max:real);
Var m:Real;
Begin
If f(Min)*f(Max)>0 Then Writeln('Phuong trinh vo nghiem.')
Else If abs(f(Min))<epsilon Then Writeln('Nghiem la x=',min:0:2)
Else If abs(f(Max))<epsilon Then Writeln('Nghiem la x=',max:0:2)
Else
Begin
m:=(Min+Max)/2;
If abs(f(m))<=epsilon Then Writeln('Nghiem la x=',m:0:2)
Else If f(Min)*f(m)<0 Then TimNghiem(Min,m)
Else TimNghiem(m,Max);
End;
End;
Begin
NhapDaThuc;
TimNghiem(Min,Max);
Readln;
End.
Bài tập 5.9: Viết chương trình nhập vào số tự nhiên N (N lẻ), sau đó điền các số từ 1 đến n2 vào trong một bảng vuông sao cho tổng các hàng ngang, hàng dọc và 2 đường chéo đều bằng nhau (bảng này được gọi là Ma phương).
Ví dụ: Với N=3 và N=5 ta có
Xuất phát từ ô bên phải của ô nằm giữa. Đi theo hướng đông bắc để điền các số 1, 2, …
Khi điền số, cần chú ý một số nguyên tắc sau:
– Nếu vượt ra phía ngoài bên phải của bảng thì quay trở lại cột đầu tiên.
– Nếu vượt ra phía ngoài bên trên của bảng thì quay trở lại dòng cuối cùng.
– Nếu số đã điền k chia hết cho N thì số tiếp theo sẽ được viết trên cùng một hàng với k nhưng cách 1 ô về phía bên phải.
Uses Crt;
Var A:Array:=k;
If k MOD n=0 Then j:=j+2
Else Begin
{Đi theo hướng đông bắc}
j:=j+1; i:=i-1;
End;
If j>n Then j:=j MOD n;
If i=0 Then i:=n;
End;
{In kết quả ra màn hình}
For i:=1 To n Do
Begin
For j:=1 To n Do write(a Of Integer;
Var A,B:Mang;
n,m:Byte;
Function KiemTra(x:Integer; n:Byte; A:Mang):Boolean;
Var i:Byte; Found:Boolean;
Begin
Found:=False;
i:=1;
While (i<=n) AND (not Found) Do
If x=A:=x;
End;
Writeln('An ESC de ket thuc nhap!');
ch:=Readkey;
Until ch=#27;
End;
Procedure GiaoAB(n:Byte; A:Mang;m:Byte; B:Mang);
Var i:Byte;
Begin
For i:=1 To n Do
If KiemTra(A:4);
End;
Begin
Clrscr;
Writeln('Nhap mang A: ');
NhapMang(n,A);
Writeln('Nhap mang B: ');
NhapMang(m,B);
Writeln('Giao cua 2 mang A&B la: ');
GiaoAB(n,A,m,B);
Readln;
End.
Bài tập 5.11: Cho một mảng số nguyên gồm n phần tử. Tìm dãy con gồm m phần tử (m£n) sao cho dãy con này có tổng lớn nhất. (Dãy con là dãy các phần tử liên tiếp nhau trong mảng).
Uses Crt;
Type Mang=ARRAY='); Readln(a;
{Tìm các dãy con khác}
For i:=2 To n-m+1 Do
Begin
{Tính tổng của dãy con thứ i}
S:=0;
For j:=i To i+m-1 Do S:=S+A:5);
Readln;
End.
Bài tập 5.12: Viết chương trình in ra màn hình tam giác Pascal. Ví dụ, với n=4 sẽ in ra hình sau:
1
1 1
1 2 1
1 3 3 1
1 4 6 4 1
Ý tưởng:
Tam giác Pascal được tạo ra theo qui luật sau:
+ Mỗi dòng đều bắt đầu và kết thúc bởi số 1.
+ Phần tử thứ j ở dòng k nhận được bằng cách cộng 2 phần tử thứ j-1 và j ở dòng thứ k-1.
Uses Crt;
Var Dong:Array:=1;
Writeln(Dong:=0;
{Voi moi dong i}
For i:=1 To n Do
Begin
For j:=i DownTo 1 Do
Begin
Dong+Dong:4);
End;
Writeln(Dong=x;
Bài tập 5.15: Cho 2 mảng số nguyên: Mảng A có m phần tử, mảng B có n phần tử.
a/ Sắp xếp lại các mảng đó theo thứ tự giảm dần.
b/ Trộn 2 mảng đó lại thành mảng C sao cho mảng C vẫn có thứ tự giảm dần (Không được xếp lại mảng C).
Gợi ý:
– Dùng 2 chỉ số i,j để duyệt qua các phần tử của 2 mảng A, B và k là chỉ số cho mảng C.
– Trong khi (i<=m) và (j<=n) thì:
{Tức là khi đồng thời cả 2 dãy A, B đều chưa duyệt hết}
+ Ngược lại: C; j:=j+1;
– Nếu dãy nào hết trước thì đem phần còn lại của dãy kia bổ sung vào cuối dãy C.
Bài tập 5.16: Viết chương trình tính tổng và tích 2 ma trận vuông A, B cấp n.
Gợi ý:
Công thức tính tổng 2 ma trận: Cij = Aij + Bij
Công thức tính tích 2 ma trận: Cij =
Bài tập 5.17: Viết chương trình nhập vào 2 dãy số nguyên (a)n và (b)m, m£n. Kiểm tra xem dãy {b} có phải là dãy con của dãy {a} không?
Bài tập 5.18: Viết chương trình nhập vào một dãy số nguyên a1, a2, …, an. Tìm trong dãy {a} một dãy con tăng dần dài nhất (có số phần tử lớn nhất) và in ra màn hình dãy con đó.
Bài tập 5.19: Cho mảng 2 chiều A cấp mxn. Viết chương trình sắp xếp lại mảng A theo yêu cầu sau:
a/ Các phần tử trên mỗi dòng được sắp xếp theo thứ tự giảm dần.
b/ Các dòng được sắp xếp lại theo thứ tự tăng dần của tổng các phần tử trên mỗi dòng.
Bài tập 5.20: Viết chương trình để kiểm tra một dãy các số nguyên được nhập vào từ bàn phím đã được sắp theo thứ tự tăng dần hay chưa theo 2 cách: Đệ qui và không đệ qui.
Gợi ý:
– Nếu dãy có 1 phần tử thì dãy tăng dần.
– Ngược lại:
+ Ngược lại: Gọi đệ qui với dãy có n-1 phần tử (bỏ bớt đi phần tử cuối cùng).
Bài tập 5.21: Viết chương trình nhập vào 2 mảng số nguyên A, B đại diện cho 2 tập hợp (không thể có 2 phần tử trùng nhau trong một tập hợp). Trong quá trình nhập, phải kiểm tra: nếu phần tử vừa nhập vào đã có trong mảng thì không bổ sung vào mảng.
a/ In ra màn hình hợp của 2 tập hợp A, B.
b/ In ra màn hình hiệu của 2 tập hợp A, B.
Gợi ý:
a/
– In ra màn hình tất cả các phần tử của tập hợp A.
– Duyệt qua tất cả các phần tử biÎB. Nếu biÏA thì in bi ra màn hình.
b/ Duyệt qua tất cả các phần tử aiÎA. Nếu aiÏB thì in ai ra màn hình.
Bài tập 5.22: Viết chương trình tính tổng của 2 đa thức h(x) = f(x) + g(x). Trong đó, mỗi đa thức có dạng: a0 + a1x + a2x2 + … + anxn.
Gợi ý:
Dùng các mảng A, B, C để lưu trữ các hệ số ai của các đa thức f(x), g(x) và h(x).
Bài tập 5.23: Viết chương trình để tìm các phương án đặt 8 quân hậu trên bàn cờ vua (ma trận 8×8) sao cho các quân hậu không ăn được nhau.
Gợi ý:
Dùng giải thuật quay lui.
Bài tập 5.24: Viết chương trình tính định thức của ma trận vuông cấp n.
Gợi ý:
Dùng cách tính định thức theo phương pháp GAUSE.
XÂU KÝ TỰ (STRING) ›
--- Bài cũ hơn ---
Làm Việc Với File Trong Pascal
Tin Học Cho Người Việt
Cùng Nhau Khám Phá, Cùng Nhau Học Tập
Phương Thức Thanh Toán D/a
T Là Gì ?, Thanh Toán D
